Virus máy tính là gì?
Virus máy tính là gì? Nói một cách dễ hiểu virus máy tính là một chương trình hoặc một đoạn mã được tạo ra nhằm làm hỏng máy tính của bạn bằng cách phá hủy các file hệ thống, lãng phí tài nguyên, phá hủy dữ liệu hoặc gây phiền toái. Virus máy tính khác với các dạng phần mềm độc hại khác ở chỗ chúng có khả năng tự sao chép. Có khả năng tự sao chép qua các tệp hoặc các máy tính khác mà không có sự đồng ý của người dùng. Về cơ bản chúng thực sự dễ lây lan.
Tác hại của virus máy tính
Trên thực tế, khi nền công nghệ 4.0 ngày càng phát triển, điều này vô tình khiến cho các loại virus gây hại máy tính có phần “tinh vi” hơn. Nếu trước khi virus máy tính chỉ phá hoại các phần chứng, thì hiện tại các loại virus này còn có khả năng xâm nhập hệ thống, phá hủy và đánh cắp các dữ liệu quan trọng. Ngoài ra, virus máy tính còn thực hiện mã hóa thông tin để tống tiền, gây hoang mang cho người dùng.
Lấy ví dụ về trường hợp của một hacker nổi tiếng người Việt Nam – Ngô Minh Hiếu, hiện đã được tại ngoại sau 07 năm chịu án tù tại Mỹ, đã làm chấn động nước Mỹ thời điểm năm 2020. Hiếu đã sử dụng virus máy tính để xâm chiếm vào các hệ thống và đánh cắp dữ liệu, thông tin cá nhân, thẻ tín dụng, tài khoản ngân hàng,…của người dân nước Mỹ. Sau khi “hack” được, hắn bán lại những thông tin này cho các đối tượng tội phạm trực tuyến. Hành vi sử dụng virus máy tính của Hiếu không chỉ gây thất thoát tài sản của nạn nhân, mà còn ảnh hưởng đến sự an toàn của họ khi nhóm tội phạm dựa trên thông tin được Hiếu bán lại để tống tiền nạn nhân.
Các loại virus thường gặp
Với sự hiện đại và phát triển của công nghệ, những tội phạm mạng cũng sẽ thực hiện các hành động “tinh vi” hơn trong việc tạo ra hàng triệu virus nguy hiểm nhằm đánh cắp dữ liệu của người dùng. Trong đó, một số loại virus phổ biến mà bạn cần biết gồm:
- Macro Virus: Loại virus này thường tồn tại trong các chương trình Excel và Microsoft Word. Nơi “cư trú” thích nhất của Macro Virus là các tệp tài liệu. Khi bạn chuyển các tệp này sang máy tính của người khác, virus cũng sẽ theo đó mà lây lan.
- Web Scripting Virus: Đây là loại virus tồn tại trên những website. Hoạt động chính của Web Scripting Virus là đè mã trên một website nhất định, trên đó các tội phạm mạng sẽ chèn các link gây hại cho máy tính. Từ đó, dữ liệu cookie và thông tin cá nhân của bạn sẽ bị đánh cắp một cách dễ dàng.
- Multipartite Virus: Multipartite Virus là một loại virus có tốc độ lây lan nhanh. Chẳng những vậy, virus này còn lây qua nhiều nơi bao gồm cả hệ thống máy tính, tệp, hệ điều hành và bộ nhớ.
- File-infecting Virus: Là một loại virus ký sinh, thường lây qua các tệp dữ liệu có định dạng đuôi.exe hoặc .com. Virus này sẽ gây hỏng tệp dữ liệu và thậm chí còn làm định dạng ổ cứng bị hư hại.
- Browser Hijacker Virus: Là loại virus làm cài đặt trình duyệt bị thay đổi. Điều này có nghĩa là khi bạn nhấp vào một đường link có chứa virus này, bạn sẽ bị chuyển hướng sang trình duyệt khác mà bạn không muốn.
- Resident Virus: Loại virus này sẽ tự động lưu trữ ngay trên bộ nhớ máy tính của người dùng. Vì vậy, chúng có thể lây lan sang các tệp khác, đồng thời làm cho hệ điều hành của máy bị lỗi mỗi khi bắt đầu chạy chương trình.
- Boot Sector Virus: Trong USB hoặc ổ cứng thường là nơi mà loại virus Boot Sector này xuất hiện. Vì vậy, bạn hãy cẩn thận trong việc sử dụng chung USB với bất kỳ ai khác.
- Polymorphic Virus: Với sự tinh vi của các tội phạm mạng, Polymorphic Virus được tạo ra với mục đích “trốn” các chương trình quét/diệt virus mà bạn đã cài sẵn trên máy. Loại virus này rất lợi hại vì có thể biến đổi mã mỗi khi tệp bị nhiễm được người dùng truy cập.
Tên virus nguy hiểm
So với những loại virus phổ biến, máy tính của người dùng còn có nguy cơ đối mặt với nhiều loại virus nguy hiểm như:
- Wannacry (2017)
- CryptoLocker (2013)
- Flashback (2011)
- Siêu virus stuxnet (2010)
- Zeus (2009)
- MyDoom (2004)
- Bagle (2004)
- SQL Slammer (2003)
- Code Red (2001)
- ILOVEYOU (2000)
- Melissa (1999)
- CIH (1998)
- Morris (1988)
Phương thức tấn công của các loại virus
Các con đường lây lan của virus máy tính
Phương thức tấn công của các loại virus ngày càng tinh vi và đa dạng, từ việc tự sao chép và lây lan một cách nhanh chóng đến việc khai thác các lỗ hổng bảo mật phức tạp, Dưới đây là những con đường virus có thể lây lan qua máy tính của bạn:
- Theo phương thức cổ điển: Virus máy tính lây lan qua USB, ổ cứng, điện thoại,…khi người dùng sử dụng chung các thiết bị này với máy tính đã nhiễm virus của người khác, bạn sẽ bị lây.
- Virus lây qua email: Virus thường xuất hiện ở các file hoặc liên kết được đính kèm trong thư điện tử. Khi một ai đó gửi email này đến bạn và bạn vô tình click vào link, máy tính của bạn sẽ bị dính virus.
- Virus phát tán qua mạng internet: Virus tồn tại trong các file được đính kèm ở một số trang web. Nhất là khi bạn cần tải một ứng dụng nào đó về máy tính, bạn cần lựa chọn website uy tín, để tránh tình trạng khi tải ứng dụng từ website đó về và bị dính virus.
- Virus dưới dạng routine: Trước hết, bạn cần hiểu routine biểu thị cho một module riêng, còn được gọi là “trình con”. Khi người dùng thực hiện các tác vụ để kích hoạt routine thì quá trình này sẽ gửi lệnh đến routine nhằm thực hiện một yêu cầu nào đó từ server. Do đó, virus dưới dạng routine bắt đầu hình thành và virus này sẽ sửa tham số địa chỉ của một số lệnh ngẫu nhiên được trỏ đến địa chỉ của loại virus này. Vì vậy, khi hoàn tất thì virus đã chuyển điều khiển đến routine đã được xác định của trình tạo lập. Tùy vào năng lực của người tạo ra virus mà khả năng lây lan của virus routine sẽ nhanh hay chậm.
Bản chất của virus là gì?
Bản chất của virus là các đoạn mã độc hại được gắn với một phần mềm nhất định. Mỗi loại virus đều có chức năng riêng nhằm phá hủy hoặc gây hư hại hệ thống trong máy tính của bạn. Virus máy tính còn là mối lo ngại cho nhiều người dùng vì đa phần các loại này đều hướng đến việc đánh cắp dữ liệu và thông tin từ người dùng để thực hiện các chiêu trò tống tiền.
Cách phòng chống virus máy tính
Để hạn chế tình trạng virus xâm nhập vào máy tính của người dùng, bạn nên chuẩn bị những cách cơ bản nhất để phòng chống virus cho máy tính với:
Sử dụng phần mềm chống virus
Hiện nay, các phần mềm chống virus uy tín đã xuất hiện rất nhiều trên thị trường. Để chắc chắn rằng bản thân chọn đúng phần mềm “xịn”, bạn có thể đọc bình luận, đánh giá của người dùng đối với mỗi phần mềm đó. Việc sử dụng phần mềm chống virus để máy tính kịp thời cảnh báo khi phát hiện có sự xâm nhập bất thường từ nền tảng khác cũng là một cách lý tưởng để bảo vệ máy tính của người dùng khỏi những hư hại.
Thực hiện đóng băng hệ thống
Khi máy tính bị “đóng băng” hệ thống, hiện trạng của máy sẽ không bị thay đổi, nhờ đó tình trạng lây lan của virus sẽ được hạn chế. Ngoài ra, sau khi máy bị nhiễm virus hệ thống sẽ tự động xóa khi máy được khởi động lại.
Thiết lập các nguyên tắc sử dụng
Đưa ra các nguyên tắc sử dụng là giải pháp hiệu quả bậc nhất trong việc phòng chống virus cho máy tính. Chẳng hạn như, các dữ liệu quan trọng luôn cần lưu trữ sang một nơi khác để khi người dùng cần khôi phục sẽ dễ dàng hơn. Ngoài ra, việc quét virus thường xuyên cũng là một trong những nguyên tắc sử dụng mà bất kỳ ai cũng cần thực hiện dù là cá nhân hay doanh nghiệp.
Sao chép và lưu trữ dữ liệu
Đôi khi, máy tính của bạn vẫn sẽ gặp tình trạng nhiễm virus và điều này gây ảnh hưởng nặng nề đến các tệp dữ liệu quan trọng, thậm chí là phá hủy các tệp này. VÌ vậy, bạn cần tạo thói quen sao lưu dữ liệu qua những thiết bị hoặc các nơi khác để nếu máy có bị nhiễm virus, bạn vẫn có thể khôi phục lại dữ liệu mình cần.
Phần mềm diệt virus máy tính phổ biến
Hiện nay, các phần mềm diệt virus máy tính được tạo ra rất nhiều, nhưng bạn cần lựa chọn các phần mềm uy tín như:
- Malwarebytes Premium
- McAfee AntiVirus Plus
- ESET NOD32 Antivirus
- Emsisoft Anti-Malware
- Bitdefender Antivirus Plus
- ESET Internet Security – Windows 1PC/Năm
- Webroot SecureAnywhere AntiVirus
- Kaspersky Anti-Virus
- ESET NOD32 Antivirus cho Windows – 1 PC
- Kaspersky Anti-Virus – 3 PC
- Trend Micro Antivirus+ Security
- Norton AntiVirus Plus
- Avast Free Antivirus
