Marketplace là gì? Đây không chỉ là một khái niệm quen thuộc trong lĩnh vực thương mại điện tử mà còn là mô hình kinh doanh đầy tiềm năng, đang dẫn đầu xu hướng phát triển của thời đại công nghệ 4.0. Nhờ lợi thế kết nối trực tiếp giữa người bán và người mua trên cùng một nền tảng, marketplace giúp các doanh nghiệp và cá nhân mở rộng tệp khách hàng, tối ưu chi phí vận hành, đồng thời gia tăng doanh thu và lợi nhuận nhanh chóng.

Sự bùng nổ của các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada, Tiktop Shop, Sendo, Amazon… đã góp phần đưa marketplace trở thành kênh bán hàng chiến lược cho hàng triệu người kinh doanh trực tuyến. Thay vì phải đầu tư website riêng hay hạ tầng phức tạp, người bán có thể dễ dàng tham gia marketplace để tận dụng lượng người dùng khổng lồ, hệ thống thanh toán – vận chuyển an toàn, cùng nhiều công cụ tiếp thị mạnh mẽ.

Vậy Marketplace là gì và tại sao đây lại được xem là xu hướng kinh doanh bền vững và sinh lời cao cho cả doanh nghiệp lẫn cá nhân? Hãy cùng SHOPVPS khám phá những ưu điểm nổi bật và cơ hội mà mô hình này mang lại ngay trong bài viết dưới đây.

Marketplace là gì?

Hiểu một cách đơn giản, Marketplace chính là “phiên chợ trực tuyến” – nơi đóng vai trò trung gian kết nối giữa người bán và người mua trên các nền tảng số. Thay vì phải sở hữu cửa hàng hay kho bãi riêng, người bán có thể đăng tải sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử để tiếp cận khách hàng nhanh chóng, còn người mua có thể dễ dàng tìm kiếm, so sánh và đặt hàng chỉ với vài thao tác trực tuyến.

Tại Việt Nam, Lazada là đơn vị tiên phong triển khai mô hình Marketplace, ra mắt vào năm 2013. Sự xuất hiện của Lazada đã đánh dấu bước chuyển mình quan trọng, từ mô hình B2C (Business to Customer) truyền thống sang C2C (Customer to Customer) – nơi bất kỳ cá nhân hay hộ kinh doanh nhỏ lẻ nào cũng có thể trở thành nhà bán hàng trực tuyến.

Nếu như trước đây, các doanh nghiệp B2C phải tốn nhiều chi phí cho mặt bằng, kho bãi, nhân sự, vận chuyển và quảng bá, thì với mô hình marketplace, những gánh nặng này được tối ưu đáng kể. Người bán chỉ cần tập trung vào chất lượng sản phẩm và dịch vụ, tận dụng hạ tầng, công cụ vận hành và lượng khách hàng sẵn có từ sàn giao dịch.

Các cách phân loại Marketplace

1. Dựa trên đối tượng tham gia kinh doanh

• C2C Marketplace (Customer to Customer)
  Đây là loại hình marketplace kết nối người bán là cá nhân, hộ kinh doanh với người tiêu dùng. Các sản phẩm thường đa dạng và không cần thương hiệu lớn.
  Ví dụ: Shopee, Facebook Marketplace, Zalo Shop, Instagram Shop.
  Mô hình này rất phù hợp với những cá nhân mới kinh doanh, ít vốn và muốn nhanh chóng tiếp cận khách hàng.

• B2C Marketplace (Business to Customer)
  Đây là hình thức marketplace kết nối các doanh nghiệp, nhà sản xuất, thương hiệu chính hãng với người tiêu dùng. Sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng đảm bảo và thường đi kèm các chính sách bán hàng chuyên nghiệp.
  Ví dụ: Shopee Mall, Lazada Mall, Tiktok Shop Trading, Sendo Farm.
  Mô hình B2C phù hợp với các doanh nghiệp muốn mở rộng kênh phân phối trực tuyến và xây dựng thương hiệu uy tín.

2. Dựa trên danh mục sản phẩm và dịch vụ

• Marketplace theo chiều dọc (Vertical Marketplace)
  Là các nền tảng chuyên cung cấp một nhóm sản phẩm/dịch vụ cụ thể, giúp khách hàng dễ dàng tìm kiếm và lựa chọn.
  Ví dụ: GrabBike (dịch vụ vận chuyển bằng xe máy), BeCar, hoặc các nền tảng chỉ chuyên bán thời trang, thực phẩm, hay mỹ phẩm.

• Marketplace theo chiều ngang (Horizontal Marketplace)
  Là các sàn cung cấp nhiều sản phẩm/dịch vụ khác nhau nhưng trong cùng một ngành hoặc lĩnh vực nhất định.
  Ví dụ: Traveloka – chuyên cung cấp các dịch vụ du lịch như đặt vé máy bay, phòng khách sạn, thuê xe, tour du lịch.

• Marketplace hỗn hợp (Hybrid Marketplace)
  Là hình thức phổ biến nhất hiện nay, nơi tập hợp đa dạng sản phẩm từ nhiều ngành hàng và nhiều nhà cung cấp.
  Ví dụ: Shopee, Lazada, Tiktok Shop – cung cấp mọi thứ từ thời trang, mỹ phẩm, thiết bị điện tử đến hàng gia dụng, văn phòng phẩm và dịch vụ.

Ưu và Nhược Điểm Khi Sử Dụng Marketplace

Không thể phủ nhận rằng Marketplace đang trở thành công cụ kinh doanh online mạnh mẽ cho cả cá nhân lẫn doanh nghiệp. Tuy nhiên, để tận dụng hiệu quả kênh bán hàng này, bạn cần hiểu rõ cả những lợi thế và thách thức mà nó mang lại. Dưới đây là phân tích chi tiết:

Ưu Điểm Khi Bán Hàng Trên Marketplace

1. Tiếp Cận Khách Hàng Nhanh Chóng và Hiệu Quả

Các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiktok Shop, Sendo… sở hữu lượng truy cập hàng chục triệu lượt mỗi ngày, tạo điều kiện để người bán dễ dàng tiếp cận lượng khách hàng tiềm năng khổng lồ.
Ngoài ra, các sàn còn cung cấp nhiều công cụ quảng bá sản phẩm như:

• Quảng cáo hiển thị (Ads)

• Flash Sale, mã giảm giá, voucher

• Chương trình liên kết tiếp thị (Affiliate Marketing)
  Nhờ vậy, các cửa hàng có thể tăng nhanh doanh thu mà không cần đầu tư quá nhiều vào marketing riêng.

2. Gia Tăng Uy Tín và Niềm Tin Với Khách Hàng

Bán hàng trên những nền tảng uy tín như Shopee Mall, Lazada Mall, Tiki Trading giúp người bán tận dụng thương hiệu và độ tin cậy sẵn có của sàn.

• Người mua được đảm bảo về chính sách hoàn trả, đổi trả hàng, giảm thiểu rủi ro.

• Gian hàng của người bán dễ dàng được đánh giá cao hơn nhờ uy tín của sàn và hệ thống đánh giá minh bạch (review, rating).

Điều này đặc biệt quan trọng với những cửa hàng mới, giúp xây dựng thương hiệu nhanh chóng và dễ chốt đơn hơn.

3. Tối Ưu Chi Phí Vận Hành

Thay vì phải chi tiền cho mặt bằng, kho bãi, nhân sự và hạ tầng website, người bán chỉ cần đăng ký gian hàng trên marketplace để bắt đầu bán.
Nhiều sàn còn hỗ trợ dịch vụ logistics, vận chuyển, lưu kho và các chiến dịch marketing miễn phí hoặc chi phí thấp. Điều này giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc cá nhân tiết kiệm đáng kể chi phí khởi nghiệp và vận hành.

Nhược Điểm Khi Bán Hàng Trên Marketplace

1. Cạnh Tranh Khốc Liệt

Chính nhờ khả năng tiếp cận khách hàng rộng và chi phí đầu tư thấp, marketplace đã trở thành “điểm nóng” cạnh tranh.

• Có hàng nghìn gian hàng cùng bán sản phẩm tương tự.

• Giá sản phẩm được niêm yết công khai, khiến khách hàng dễ so sánh giá và chọn mua nơi rẻ nhất.

• Áp lực về giảm giá và chạy khuyến mãi liên tục có thể làm giảm biên lợi nhuận của người bán.

2. Phí Hoa Hồng và Chi Phí Phát Sinh

Ngoại trừ một số nền tảng như Facebook Marketplace, hầu hết các sàn TMĐT đều thu phí hoa hồng trên mỗi đơn hàng thành công (thường từ 5% – 15% tùy sàn và ngành hàng).
Bên cạnh đó, còn có các khoản chi phí khác như:

• Phí dịch vụ vận chuyển hoặc lưu kho (nếu dùng dịch vụ Fulfillment)

• Phí quảng cáo nội sàn để tăng hiển thị sản phẩm
  Điều này có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận, nhất là với những shop bán sản phẩm giá thấp hoặc biên lợi nhuận mỏng.

3. Phụ Thuộc Vào Chính Sách Của Sàn

Khi bán hàng trên marketplace, bạn phải tuân thủ mọi quy định, thuật toán hiển thị, chính sách bán hàng và phí dịch vụ của nền tảng.
Bất kỳ thay đổi nào từ sàn – như tăng phí, thay đổi quy định hiển thị sản phẩm hoặc chính sách đổi trả – đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến doanh số của bạn. Điều này khiến doanh nghiệp khó kiểm soát hoàn toàn kênh bán hàng.

Marketplace là lựa chọn lý tưởng để bắt đầu kinh doanh online nhanh chóng nhờ chi phí thấp, lượng khách hàng lớn và hỗ trợ mạnh mẽ từ các sàn TMĐT. Tuy nhiên, để duy trì lợi nhuận bền vững, người bán cần:

• Có chiến lược định giá, marketing và chăm sóc khách hàng phù hợp.

• Chủ động xây dựng thêm kênh bán hàng riêng (website, mạng xã hội) nhằm giảm phụ thuộc vào sàn.

Các Phương Pháp Xây Dựng Marketplace Hiệu Quả Và Bền Vững

Dù còn tồn tại một số thách thức, nhưng không thể phủ nhận rằng sự bùng nổ của marketplace đã tạo nên cuộc cách mạng trong hành vi mua sắm của người tiêu dùng thời đại số.
Nếu bạn đang muốn tham gia vào “sân chơi” kinh doanh trực tuyến đầy tiềm năng này, việc trang bị chiến lược đúng đắn ngay từ đầu sẽ giúp bạn tối ưu hiệu quả kinh doanh và nâng cao vị thế cạnh tranh.

Dưới đây là những phương pháp xây dựng và vận hành marketplace được các chuyên gia khuyến nghị:

1. Gia Tăng Sức Hấp Dẫn Cho Gian Hàng

Gian hàng trực tuyến là “bộ mặt thương hiệu” của bạn trên marketplace. Để gây ấn tượng và tạo thiện cảm với khách hàng:

• Đầu tư hình ảnh sản phẩm rõ nét, sắc màu hài hòa, đồng nhất phong cách thương hiệu.

• Sắp xếp bố cục danh mục khoa học, dễ tìm kiếm, tối ưu cho cả giao diện di động và máy tính.

• Sử dụng mô tả sản phẩm chi tiết, rõ ràng, dễ hiểu, kèm các từ khóa liên quan để tăng khả năng hiển thị trên công cụ tìm kiếm nội sàn.

Một gian hàng được thiết kế đẹp mắt và chuyên nghiệp không chỉ thu hút người dùng mà còn tạo cảm giác uy tín và đáng tin cậy, góp phần tăng tỷ lệ chuyển đổi mua hàng.

2. Xây Dựng Uy Tín Gian Hàng

Trong môi trường cạnh tranh khốc liệt của marketplace, uy tín là yếu tố sống còn giúp bạn giữ chân khách hàng. Để làm được điều này, bạn cần:

• Cung cấp thông tin sản phẩm chính xác, minh bạch (nguồn gốc, giá, chính sách bảo hành, đổi trả).

• Tuân thủ các quy định của sàn về giao hàng, đóng gói, xử lý đơn.

• Tối ưu SEO sản phẩm: đặt tiêu đề, mô tả và từ khóa phù hợp để sản phẩm dễ dàng được tìm thấy.

• Chủ động tương tác với khách hàng: phản hồi tin nhắn nhanh chóng, trả lời đánh giá, giải quyết khiếu nại kịp thời.

Uy tín gian hàng cao sẽ giúp bạn đạt được đánh giá tích cực (rating), tăng mức độ hiển thị sản phẩm và nâng cao doanh số.

3. Tạo Lợi Thế Cạnh Tranh

Để nổi bật giữa hàng nghìn gian hàng trên marketplace, bạn cần có chiến lược cạnh tranh thông minh:

• Tham gia các chương trình Flash Sale, giảm giá theo mùa, ngày hội mua sắm (Mega Sale) của sàn để tiếp cận lượng lớn khách hàng.

• Đầu tư ngân sách quảng cáo nội sàn (Ads) nhằm tăng thứ hạng hiển thị và tiếp cận nhóm khách hàng mục tiêu.

• Cung cấp chính sách ưu đãi hấp dẫn: miễn phí vận chuyển, combo sản phẩm, quà tặng kèm…

Việc kết hợp hợp lý giữa chiến lược giá, khuyến mãi và quảng bá sẽ giúp bạn gia tăng doanh thu, mở rộng thị phần trên marketplace.

4. Định Hướng Phát Triển Bền Vững

Marketplace là kênh bán hàng hiệu quả nhưng không nên là điểm đến cuối cùng. Để phát triển bền vững, bạn cần:

• Đa dạng hóa danh mục sản phẩm và thường xuyên cập nhật xu hướng thị trường.

• Đầu tư vào xây dựng thương hiệu riêng (website, fanpage, email marketing, kênh bán hàng độc lập).

• Tận dụng dữ liệu khách hàng thu thập được trên marketplace để phân tích hành vi, chăm sóc khách hàng và triển khai chiến lược remarketing.

Khi đã tích lũy đủ kinh nghiệm và nguồn lực, hãy mở rộng hệ sinh thái bán hàng, tránh phụ thuộc hoàn toàn vào một nền tảng duy nhất. Điều này giúp doanh nghiệp ứng phó linh hoạt với sự thay đổi của thị trường và tối ưu lợi nhuận lâu dài.

Điểm danh các nền tảng marketplace trên mạng xã hội phổ biến hiện nay

Không chỉ phát triển mạnh mẽ trên các sàn thương mại điện tử truyền thống, marketplace còn mở rộng sức ảnh hưởng mạnh trên các nền tảng mạng xã hội, nơi có lượng người dùng khổng lồ và thói quen mua sắm ngày càng phổ biến. Đặc biệt, tại thị trường Việt Nam, hai “ông lớn” là Facebook và Zalo đang trở thành lựa chọn hàng đầu cho các nhà bán hàng muốn tiếp cận nhanh chóng và hiệu quả với khách hàng.

Marketplace Facebook

Với hơn 66 triệu người dùng tại Việt Nam, Facebook vẫn giữ vị thế là mạng xã hội phổ biến nhất và là “mảnh đất vàng” cho các hoạt động kinh doanh trực tuyến. Facebook Marketplace hoạt động như một chợ online sôi động, nơi các cá nhân và doanh nghiệp có thể đăng tải sản phẩm, dễ dàng tiếp cận khách hàng mục tiêu nhờ hệ thống gợi ý sản phẩm thông minh.
Nhờ tính năng chia sẻ nhanh chóng, tin nhắn trực tiếp và tích hợp nhóm cộng đồng, việc buôn bán trở nên linh hoạt và mang lại hiệu quả cao.

Marketplace Zalo

Khác với Facebook, Zalo là nền tảng nhắn tin nội địa sở hữu lượng người dùng thường xuyên và đáng tin cậy. Nhờ Zalo Shop, các doanh nghiệp và cá nhân có thể xây dựng gian hàng trực tuyến uy tín, giúp khách hàng tìm hiểu sản phẩm, trao đổi thông tin và chốt đơn một cách nhanh chóng.
Với ưu thế mỗi số điện thoại chỉ được đăng ký một tài khoản Zalo, nền tảng này đảm bảo mức độ xác thực cao, tạo sự an tâm cho người mua khi giao dịch.

Lời kết

Marketplace không chỉ là xu hướng tất yếu của thương mại điện tử trong thời đại số, mà còn là công cụ đắc lực giúp doanh nghiệp và cá nhân mở rộng tệp khách hàng, gia tăng doanh thu một cách hiệu quả. Từ các sàn TMĐT lớn như Shopee, Lazada, Tikok Shop cho tới các marketplace mạng xã hội như Facebook và Zalo, mỗi nền tảng đều mang lại những cơ hội riêng biệt để bạn khai thác và phát triển kinh doanh trực tuyến.

Để thành công trên marketplace, điều quan trọng là bạn cần xây dựng gian hàng uy tín, tối ưu hiển thị sản phẩm chuẩn SEO, chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp và không ngừng đổi mới chiến lược kinh doanh. Đây sẽ là nền tảng vững chắc giúp bạn khẳng định thương hiệu và phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.